برکه تثبیت
برکه تثبیت یکی از روش های تصفیه طبیعی فاضلاب است که به صورت استخرهای کم عمق یا دریاچه های کم عمق طبیعی ساخته می شوند. فاضلاب ورودی در این استخرها جمع آوری شده و توسط فرآیند های طبیعی تصفیه، پسابی با کیفیت مطلوب وقابل قبول محیط زیست از آن خارج میگردد.
در این استخرهای خاکی فاضلاب برای مدت طولانی نگهداری می شود و باعث ته نشینی مواد معلق می گردد. به کمک نور، حرارت، رشد جلبکها و میکروارگانیسم ها، مواد آلی موجود در فاضلاب تجزیه وتثبیت شده و پساب خروجی از برکه ها از نظر کیفیت میکروبی و شیمیایی در حدی است که میتوان از آن برای آبیاری زمین های کشاورزی استفاده نمود.
از مزایای برکه تثبیت میتوان به ساده بودن ،کم هزینه بودن ،راندمان، مقاومت بالا، بی نیازی به وسایل مکانیکی وعدم استفاده از انرژی برق و سوخت و…اشاره کرد. از جمله معایب آن می توان به مواردی مانند احتمال انتشار بو، نیاز به زمین و هزینه سرمایه گذاری بالا و فاصله زیاد تا شهر (۱/۵ تا ۴ کیلومتر) اشاره نمود.
با توجه به اینکه هرچه عمق دریاچه بیشتر شود امکان رسیدن نور خورشید و اکسیژن به کف آن کمتر می گردد، لذا نوع باکتری هایی که جهت تصفیه فاضلاب در این روش تصفیه فعالیت می نمایند متفاوت می باشد. بنابراین با توجه به عمق برکه های تثبیت، این روش تصفیه به ۵ گروه اصلی تقسیم می شود:
۱. دریاچه تصفیه هوازی:
دارای عمق کم (حداقل ۰/۳ وحداکثر ۱/۵ متر)می باشد. باکتری های هوازی در این عمق امکان فعالیت داشته و نور خورشید به اندازه کافی به کف دریاچه می رسد.
۲. دریاچه تصفیه هوازی+ بی هوازی(دوزیستی یا اختیاری):
عمق این دریاچه ها ۱ تا ۲/۵ متر می باشد. در قسمت بالای دریاچه باکتری های هوازی فعالیت نموده و اکسیژن مورد نیاز خود را از هوای محلول در آب دریاچه و همچنین عمل فتوسنتز گیاهان آبزی به دست می آورند. در قسمت کف و به ویژه در قسمت لجن، باکتری های بی هوازی فعالیت نموده و در قسمت میانی، باکتری های دوزیستی یا اختیاری عمل تصفیه را انجام می دهند. این باکتری ها ابتدا با استفاده از اکسیژن محلول آب به زندگی خود ادامه داده و در صورت نبود اکسیژن، مانند باکتری های بی هوازی اکسیژن موجود در ترکیبات آلی را جذب نموده و موجب تجزیه و احیای ترکیبات آلی می شوند.
۳. دریاچه تصفیه بی هوازی:
به علت عمق زیاد در این دریاچه ها، فعالیت باکتری های بی هوازی شدید است. عمق زیاد این دریاچه ها از ورود اکسیژن، از طریق انحلال هوا و یا رشد گیاه در فاضلاب جلوگیری می نماید. از معایب این نوع دریاچه، بوی نامطلوب است که در اثر آزاد شدن هیدروژن سولفوره از ترکیبات آلی ایجاد می شود.
۴. دریاچه تصفیه تکمیلی:
اینگونه دریاچه ها به منظور تصفیه تکمیلی و زلال سازی فاضلاب هایی به کار می روند که حداقل مراحل تصفیه مقدماتی و ثانویه در آنها صورت گرفته باشد.
۵. دریاچه تصفیه مقدماتی:
هدف ازایجاد این دریاچه ها تنها یک تصفیه مقدماتی می باشد و غالباً عمل تصفیه در این دریاچه با یک عمل ساده ته نشینی خاتمه می یابد.
مقالات مرتبط : تجهیزات تصفیه خانه ، تصفیه آب صنعتی ، پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی